Over aardbevingen en meer...

Het begon met een uitspraak van Hojatoleslam Kazim Sadeghi die wereldwijd in het nieuws kwam:
- Women who dress provocatively and tempt people into promiscuity are to blame for earthquakes.
- Women and girls who "don't dress appropriately" spread "promiscuity in society."
- When promiscuity spreads, earthquakes increase.

Wie is deze Sadeghi? Afgelopen jaar is hij door ayatollah Khamenei aangewezen als de vervangende leider voor het vrijdaggebed. Het is een invloedrijke positie direct onder Khamenei die de officiële gebedsleider is. Deze uitspraken zijn dus niet in een uithoek geschiedt door een of andere plaatselijke sufferd. (Al vraag ik me af of deze uitspraken een goede samenvatting zijn. Ik heb het niet nagezocht)

Helaas zijn ook door christenen zulke directe verbanden gelegd. Ik denk aan de tsunami  in  2004. Soms is de spiegel van een andere religie nodig om smerige vlekken bij jezelf te zien.


Boobquakeday

De uitspraak heeft in het westen tot reacties geleidt. Een strijdlustige atheiste (zie Blag Hag) riep  maandag 26 april uit als Boobquakeday. Die dag zou de hypothese getest worden of er inderdaad meer aarbevingen voorkomen wanneer vrouwen provocatief gekleed gaan. De uitkomst laat zich raden. De grootste beving die dag was in Taiwan met een kracht van 6,5. 

Suntanday? 

Een nieuw bericht verscheen vandaag. De politiechef van Teheran (opnieuw geen uithoek in Iran) Hossien Sajedinia maakte bekend: Women with suntans are violating Islamic law and will be arrested. Of het bericht helemaal betrouwbaar is staat nog te bezien. Maar ik vrees het ergste. De komende dagen zal hier wel meer duidelijkheid over komen. 

Je vraagt je overigens wel af wie deze vreselijke controletaak op zich wil nemen.

Draw Mohammed Day

20 mei is het Draw Mohammed Day. Het is de nieuwste loot aan de boom die islambashing heet. Het South Park gebeuren was voor Molly Norris de reden om de een poster te ontwerpen (zie hier). Wat als een grap begon leidde tot haar ontzetting tot een heuse hype. Maar terugdraaien in deze huidige internettijd is vrijwel onmogelijk. Haar poging daartoe vind je hier. Wie wind zaait zal storm oogsten. 



update: Molly Norris heeft vrij snel haar website aangepast. Ik had er al rekening mee gehouden en een kopie gemaakt. Daarom hier de twee posters:

De SGP en categoriale indelingen (update)

In het weekend heb ik verder nagedacht over dit topic. Dit heeft tot diverse aanpassingen geleid.

In de discussie rondom het vrouwenstandpunt van de SGP speelt op de achtergrond nog iets mee. In de vorige posting waar ik een vertaalslag maakte somde ik een aantal groepen op (kinderen/ pedofielen/misdadigers/ euthanasie-voorstanders). De opsom-ming was niet willekeurig. Ik denk dat je een aantal categorieën moet maken om de discussie doorzichtiger te maken. Ik doe een poging.

Categorieën

1. zijnscategorie - Criterium: je kunt niet overgaan vd ene naar de andere groep, je bent het of je bent het niet. Vb: man of vrouw; blank of bruin; mens, dier of plant.

2. positiecategorie (een lelijk woord, maar beter weet ik nu nog niet) - Criterium: er is wijziging mogelijk in positie, maar dat heb je vrijwel niet in de hand. Vb: kind, volwassene of bejaarde; duitser of chinees, gehandicapt of gezond; autochtoon of allochtoon; werkend of werkloos.

3. gedragscategorie - Criterium: gedragskeuze is mogelijk. Vb: misdadiger, brave burger, pedofiel, homofiel, samenwoner, polygamist.

4. meningscategorie (ook een lelijk woord) - Criterium: het denken betreffend. Vb voor of tegen abortus/euthanasie/hulp bij zelfdoding; pacifist; communist.

In de voorbeelden heb ik opzettelijk groepen opgenomen waarvan de plaatsing discussie oproept. Met name plaatsing van de 'homofiel' is een heet hangijzer.

In discussies speelt het onderscheid een rol. Een zijnscategorie vinden we belangrijker dan een gedragscategorie. De reden dat deze discussie zoveel loswoelt komt doordat de categorie vrouw een zijnscategorie is. En daar hebben we in het verleden ervaring mee opgedaan. Zo kennen we het rassenvraagstuk (Zuid-Afrika, USA). En denk aan de holocaust. Het loutere feit dat je jood was zorgde voor ´problemen´. 

Het gelijkheidsbeginsel neemt de positie in dat er absoluut geen onderscheid gemaakt kan worden mbt een zijnscategorie. In vele culturen is dit echter aanvechtbaar. Het grondrecht 'vrijheid van godsdienst' botst met dit gelijkheidsbeginsel en stelt dat ook een zijnscategorie ongelijk kan zijn. In NL leidde de erkenning hiervan tot de nevenstelling van grondrechten.

Categoriewisselingen:

Het is mogelijk dat bepaalde waarden van categorie wisselen. Plasterk gaf dat een aantal geleden aan ivm de discussie over de vrijheid van onderwijs. Hij gebruikte het beeld van twee mandjes:

...er zijn twee mandjes van criteria; in de ene zitten zaken als etniciteit en geslacht en in de andere andere kwesties die met leefstijl te maken hebben. ...Dertig jaar geleden zouden we waarschijnlijk homoseksualiteit ook in dit mandje hebben geplaatst. Maar geleidelijk zijn we ertoe gekomen om dat in het eerste mandje te plaatsen...

Wat hieruit duidelijk naar voren komt is dat discussie over de plaatsing in een categorie mogelijk is. Een voorbeeld: waar zouden we een ´christen´ indelen. Gezien de vele negatieve reacties op internetfora blijkt dat velen een christen plaatsen in categorie 4. Christenen zelf kiezen voor 2.

Het Plasterkmandje:

Een ethische categorie kan zich gaan hechten aan een zijnscategorie. Zo kan ik me voorstellen dat de pacifistische grondhouding binnendringt in de definitie van het menszijn. Wie oorlogszuchtig is, is een onmens. Zo is dat ook gebeurt in de mandjes van Plasterk mbt homoseksualiteit.

Rangorde in grondrechten. De discussie is ingewikkeld. Maar één ding is duidelijk. De Hoge Raad heeft zich nadrukkelijk gemengd in deze niet eenvoudige discussie en bepaalde keuzes gemaakt. De Hoge Raad is om. Het pad van nevenschikking van grondrechten is verlaten. Er is een rangorde aangebracht. Tolerantie kent zijn grenzen.

Welvaart en cultuur (3)

Het artikel van Kohlhammer wijst naar cultuurverschillen die welvaartsniveaus verklaren. Het artikel werkt dit nu uit mbt de integratieproblemen van moslimimmigranten. De vraag is nu: welke factoren zijn dat?

- Huwelijksbeletsels: Mag je al of niet trouwen met andere bevolkingsgroepen. Vermenging bevordert integratie.

- Positie vd vrouw: Mogen vrouwen werken? Niet geïntegreerde vrouwen dragen dan zorg voor de opvoeding en genereren een achterstand bij hun kinderen.

- Leefwijze: rein/onrein voedsel, omgang met andersgelovigen

- Familiedruk: de positie vd familie verhindert een goed samenwerken met anderen en kan leiden tot dubbele moraal en sociale isolatie.

- Leerbereidheid: kennis kan bedreigend zijn voor de eigen cultuur. Het stelt de eigen cultuur onder kritiek.  

Mijn indruk is dat meer factoren een rol spelen. Niet bij alle moslims spelen deze factoren. En neem bijv orthodoxe joden. Factoren 1 tot 3 zijn voor hen zeker van toepassing. Punt 4 en 5 in mindere mate. Toch heb ik het idee dat zij behoorlijk welvarend zijn. Of neem de bevindelijk-gereformeerde bevolkingsgroep: in meer of mindere mate zijn deze punten op hen van toepassing. 

Ik denk dat het laatste woord hierover nog niet is gezegd en dat nog veel onderzoek nodig is. Toch lijkt mij dat Kohlhammer in dit artikel een belangrijke richting aanwijst en (zo niet boeiender) een aantal gangbare verklaringen afwijst. 

Welvaart en cultuur (2)

Het artikel uit de vorige posting geeft meer cijfertjes. Het blijkt dat bevolkingsgroepen met eenzelfde cultuur in geheel verschillende landen een zelfde succes behaalden. Dat gaat bijv op voor chinezen, japanners, indiërs en joden. 

Chinezen: In de USA in 1990 een 60% hoger inkomen dan gemiddeld. In Maleisië twee keer zo hoog. Jamaica drie keer. In doorsnee kwam men het land binnen als arm en onopgeleid en voor een groot gedeelte als analfabeet. Eenzelfde verhaal voor japanners en indiërs.

Ja maar, worden chinezen niet minder gediscrimineerd? Dan kijken we naar Engeland, daar zien we diverse bevolkingsgroepen uit dezelfde regio:
Engeland: Indiërs hebben een bovengemiddend inkomen. Pakistanen en mensen uit Bangladesh: 40 en 60% werkloos.

Discriminatie lijkt niet beslissend, net zo min als ras. In een land kun je verschillen zien, afhankelijk van cultuurkringen. (We komen nu weer dicht in de buurt van de Weberthese!) Positieve voorbeelden zijn: armenen en grieken in het Ottomaanse rijk, sikhs in Indië, ibos in Nigeria en basken in Spanje, protestanten in Frankrijk. Een negatief voorbeeld: franse immigranten in Canada. Opmerkelijk is ook dat er  verschil is te zien tussen zwarten in de USA met 19e eeuwse voorouders die of slaaf of vrij waren. 

Welvaart en cultuur (1)

De Weberthese is nog steeds een theorie die tijdens universitaire studies naar voren komt (zie de bachelorscriptie uit 2009 van Jantien van der Spek). Is er een positief verband tussen Calvinisme en inkomen? Ja, volgens Weber. Echter: empirisch onderzoek ondersteunde maar nauwelijks de stelling. 

Reeds in de beginjaren tachtig werd in Rotterdam tijdens een studentenstudiekring de these in de prullenbak gegooid. Maar zoals hierboven blijkt, de Weberthese is als een moeilijk uit te roeien wortelonkruid.

Laten we de vraagstelling breder trekken. Is er een verband tussen cultuur en welvaart? Een leuk artikel is van Siegfried Kohlhammer, Kulturelle Grundlagen wirtschaftlichen Erfolgs. Een aantal observaties uit dit artikel:

Geografische ligging en klimaat spelen geen beslissende rol. Welvarende landen vind je overal, ook in de (sub)tropen.

Kapitaalsinvesteringen in machinerie en nieuwe technologie zijn niet beslissend. 

Vb: Nigeria en Hongkong, 1960-1985, kapitaalsinvestering per arbeidskracht 250%, productiviteitstoename 12% resp 328%.

Vb: Gambia en Japan, kapitaalsinvesteringen 500%, productivitetstoename 2% resp 260%.

Kapitalisme en marktwerking zijn niet beslissend. Vb: moslimlanden en afrikaanse staten kennen marktwerking, echter zonder resultaat.

Dictatoriale regeringen en gebrek aan democratie zijn niet beslissend. Vb: China, Taiwan, Singapore, Chili en Zuid-Korea zijn welvarend en niet-democratisch

Wat dan wel? Beslissend voor welvaart is een goed werkende overheid (bad governance / good governance).  Vb: In moslimlanden leeft 20% vd wereldbevolking, bijdrage aan welvaart is 6%.

Maar hoe komt het dat de ene overheid betere voorwaarden schept dan de andere? Het dringt zich op dat slechte regeringen een gevolg zijn van het verschil in culturen. Culturen en cultuurkringen scheppen voorwaarden die goed of slecht uitpakken voor de welvaartstoename en de kwaliteit van overheden. 

SGP en de uitholling van een grondrecht

De Hoge Raad deed uitspraak over het vrouwenstandpunt bij de SGP. Uit het samenvattend persbericht:

Het grondrecht van vrijheid van godsdienst geeft haar weliswaar het recht haar standpunt uit te dragen. Maar in een democratische rechtsstaat mag aan politieke beginselen en programma’s slechts praktische uitvoering worden gegeven binnen de grenzen die wetten en verdragen daaraan stellen, ook als die beginselen godsdienstig of levensbeschouwelijk van aard zijn. Het actief en het passief kiesrecht zijn essentieel voor het democratische gehalte van de vertegenwoordigende organen. Daarom is het onaanvaardbaar dat een politieke groepering bij het samenstellen van kandidatenlijsten in strijd handelt met het grondrecht dat de kiesrechten van alle burgers waarborgt. Dat geldt ook als dit berust op een godsdienstige of levensbeschouwelijke overtuiging. Een democratische rechtsorde eist tolerantie ten opzichte van religieuze overtuigingen, maar dat belet niet dat de rechter uitspreekt dat de wijze waarop de SGP bij de kandidaatstelling haar opvattingen in praktijk brengt, niet aanvaardbaar is.

De Staat moet maatregelen nemen die er daadwerkelijk toe leiden dat de SGP het passief kiesrecht aan vrouwen toekent. 

Je mag je mening uitdragen, maar je mag daar geen praktische gestalte aangeven, indien wetten dat verbieden. Dat kan ik volgen. De uitspraak gaat echter een stap verder: je moet handelen lijnrecht tegen je mening in! 

Dit is absurd. En dan durft men in de uitspraak nog te spreken van tolerantie. Terecht dat men spreekt van de intolerantie van de toleranten. Dit is niet anders dan de uitholling van een grondrecht.

Ik probeer een vertaalslag te maken:

De wet zegt dat kinderen / pedofielen /misdadigers/euthanasievoorstanders vertegenwoordigd moeten zijn in het parlement (Nu is dit rijtje aanvechtbaar. Waarom dan toch deze opsomming? Veel christenen zijn volgens mij van mening dat dit rijtje een reële dreiging is en de glijdende schaal weergeeft waar we op terecht komen. In de volgende posting meer hierover). Mijn partij is daar op tegen en verleent geen passief kiesrecht aan één van deze categorieën. Toch moet je op je lijst plaats maken voor deze groep. En deze vertegenwoordiger draagt vervolgens uit dat hij van mening is dat hij hier in het parlement geen recht op meningsuiting heeft.

Het toekennen van passief kiesrecht is in principe voldoende. Het dwingen van alle partijen tot het in hun gelederen opnemen van dergelijke personen op deze 'tolerante' wijze, is een stap te ver.

La Mezquita de Córdoba

Het was zomaar een klein berichtje in de krant. "A group of Muslims tried to pray inside a Roman Catholic cathedral".

Is het een onschuldig incident of is er meer aan de hand? Wanneer ik op zoek ga stuit ik op het volgende:

Het incident speelt zich af op woensdag 31 maart, de week voor Pasen. In Cordoba (Zuid-Spanje) zijn dan drommen mensen aanwezig voor de processies van boetvaardigen. Met lange witte puntmutsen lopen boetelingen (penitenten) in processie door de straten richting de kathedraal. 
En terwijl zo'n processie in de kerk arriveert werpt een groepje moslims zich neer om gebeden tot hun god te richten. Met walkietalkies is er onderling contact. 
Dit is niet anders dan een provocatie. Stel je eenzelfde situatie eens voor in Mekka of in de Al-Aqsamoskee op de tempelberg...

Het incident vond plaats in de Mezquita de Córdoba. Mezquita betekent moskee. Het bericht kwam in het nieuws onder de titel: A group of Muslims tried to pray inside a Roman Catholic cathedral. Maar tenminste één krant uit de moslimwereld veranderde het bericht als volgt: Muslims try to pray in Cordoba Mosque (Saudi Gazette).

Wat is het nu? Kathedraal of moskee? Op de fundamenten van een christelijke kerk is rond 700 begonnen met de bouw van een moskee. Het was een van de grootste moskeeën ter wereld.

Tijdens de herovering van spaans morenland, de reconquesta, is het gebouw sinds 1236 een kathedraal. Het onderstaande filmpje geeft mooi aan hoe in de loop van de tijd deze veranderingen plaatsvonden.

Is dit incident de eerste keer? Nee. Het is al meermalen voorgekomen. Er is zelfs een actiegroep (Junta Islamica). De woordvoerder Mansur Escudero, een spaanse moslimleider geeft aan wat hun doel is:

Our organisation has made reiterated petitions in a peaceful way and from a strict respect for law so they would permit the shared ecumenical use of the temple. We would have avoided what happened yesterday.

They publicise the building as a mosque because that brings in tourists but they do not allow the Muslims who pay money to go inside to pray.

Uit een brief aan de premier: "What we wanted was not to take over that holy place, but to create in it, together with you and other faiths, an ecumenical space unique in the world which would have been of great significance in bringing peace to humanity. We (Spanish Muslims) would like to share with you (the Catholic community) a prayer.

Een zekere Zakarias Maza, director of the Taqwa mosque in Granada doet ook een duit in het zakje:

We hope the Vatican will give a signal that it has a vision of openness and dialogue. It would be good if there were a gesture of tolerance on their part. Cordoba has been a symbol of the union of three cultures for centuries. Even now, Jews and Muslims live together with Christians in the neighbourhood around the mosque. The church council doesn't seem to be open to dialogue.

Dat klinkt best goed. Maar ik denk dat de aartsbisschop Fitzgerald goed observeert:

A general reflection is needed here. As there are monumental buildings in Cordoba, there are also others around the world which currently have a use different from that of the original - like the Hagia Sophia in Istanbul, now an Islamic museum, despite pressure put on by some Muslims to use it again as a mosque."

"It is difficult to have Christians and Muslims mixing and sharing a common life. The shared use of a building by various churches is problematic. There are spaces dedicated to this purpose, for example, in airports. But they are not churches or mosques. They are interfaith spaces.

"But this is based on a type of agreement to allow for their shared use. Yet this is not the reality in Cordoba, where the building belongs to a specific community. We want to live in peace with persons of other religions. However, we don't want to be pushed, manipulated and go against the very rules of our faith. If it is a Catholic chapel with the Blessed Sacrament inside. It should not be used for prayer services of another religious tradition.

En misschien is deze simpele observatie niet ver bezijden de waarheid:

"It's a reconquest. Through force, through geography, through culture, they are trying to take over".

En wordt dat niet bevestigd door het volgende? De nauwelijks 1000 personen tellende moslimgemeenschap heeft al meerdere malen bouwplannen ingediend voor de bouw van een enorme moskee. En de financiering dan? Ach, daar tekenden moslimlanden als Saudi-Arabie voor.

Cordoba, in het oude 'Al-Andalus', lijkt erg veel op een speerpunt voor de islam.

Triniteit

De discussie over de Triniteit is al oud. En af en toe laait die weer hoog op. Vooral valt op de verontwaardiging van 'ontkenners' wanneer zij worden betiteld als ketters. Zij zien zichzelf als broeders en zusters en hebben ook recht op het gedachtenismaal. Waarom zo moeilijk doen?

Wat is hier aan de hand. De 'ontkenners' hebben de grenzen van het belijden ruimer getrokken en beseffen onvoldoende dat dit niet geldt voor de anderen, de 'Triniteit-belijders'. Het spreken van 'ontkenners' is vaak vergoelijkend. Zij doen niet moeilijk! Allen zijn we broeders en zusters! Dat is vanwege hun positie onvermijdelijk. Ze hebben immers de conclusie getrokken dat de soep niet zo heet gegeten hoeft te worden. De cirkel van belijders is veel groter dan altijd werd gedacht. 'Ach, doe toch niet zo moeilijk...'

Even een beeld: je bent aan het bungeejumpen. Je staat klaar voor de sprong. En dan grijpt de twijfel je bij de keel: is het elastiek sterk genoeg? Zoniet dan val je straks te pletter! Wat doe je?

Niet moeilijk doen? Zo wordt niet gedacht bij de andere groep, de 'Triniteit-belijders'. De laatste groep is stellig van mening dat het elastiek te zwak is. Zij zijn van mening dat ontkenning de Kerk uiteindelijk vernietigd.  Het zou onbegrijpelijk zijn om niet dit belijden te verdedigen. Er staat nogal wat op het spel...

De kernvraag is: kan Jezus verlossen zonder God en mens te zijn? Het antwoord van de Kerk is: nee dat kan niet. Wie daar tegenin gaat moet niet raar opkijken dat hij heftig bestreden wordt en uiteindelijk 'buiten gezet' wordt. Dat is inherent aan grenzen. De herders hebben zorg te dragen dat de kudde niet uiteengeslagen wordt. Helaas doet dat pijn. Aan beide kanten. 

Daarom is ook zo belangrijk dat deze 'kernen van belijden' juist zijn om niet onnodig schisma's te kweken. En wie ontkent kan niet volstaan met een simpel Bijbelonderzoek maar heeft zich op zijn minst te verdiepen in de dogmenhistorie. Waarom vond men dat dat elastiek zo sterk moest zijn...?

Pasen: Long live the King (Adrian Snell)

Goede Vrijdag: Een visie van Jeroen Bosch

De contrasten op dit schilderij van Jeroen Bosch zijn indrukwekkend. De tronies van het gepeupel. De sereniteit van Jezus. De compositie: dicht op elkaar gepakt en toch staat Jezus alleen. Iedereen heeft zich afgewend. Klopt het dat de driehoeken in de compositie verwijzingen zijn naar de duivel?

Een aantal figuren zijn te identificeren: Veronica met de zweetdoek. Trek een lijn van zweetdoek via Christus naar de andere hoek dan zie je de goede moordenaar, grauw van angst. In het voorportaal van de 'hemel' wordt hij toegesproken door een monnik.  Dan recht naar onder in de 'hel' zie je de verstokte moordenaar. Nauwelijks zichtbaar zie je de kruisdragende Simon van Syrene

De kruisdraging van Jeroen Bosch hangt in Gent en is rond 1500 gemaakt