1 februari 2011

Ayaan Hirsi Ali

Het afgelopen jaar heb ik de publicaties van Ayaan gelezen. Een aantal jaren terug was zij te horen in één van de beroemde marathoninterviews van de VPRO. Zij maakte toen indruk op mij door haar levensverhaal. Daarin verwoordde zij ook waarom zij tegen het bijzonder onderwijs was. Vanuit haar achtergrond is dat goed te begrijpen, maar het tekent ook haar karakter. Zonder scrupules kegelt zij heilige huisjes omver. Haar kracht is tegelijk haar zwakte. Ondanks dat is mijn conclusie: zulke mensen zijn nodig in een maatschappij.
  • Mijn vrijheid (2006) / Infidel

Haar meest indrukwekkende boek. Met snijdend pijnlijke passages. Een aantal puntjes:
Ouders: Ayaan is geboren in Somalië. Haar vader is een belangrijk leider met visie: een Amerika stichten in Afrika (32). Haar moeder is de tweede vrouw en voormalig leerlinge van hem. Prachtig beschrijft ze hoe oma het belang van de clan inprent.
Besnijdenis: Hoewel haar ouders tegen infibulatie zijn (ook haar broer Mahad is niet besneden) slaagt haar oma erin de oude traditie uit te voeren (46vv), 'wat betekende dat ik nooit meer voor kintirleey (zij met de clitoris/smerige stinkerd) zou worden uitgescholden'. De vreselijke gevolgen komen openbaar in de huwelijksnacht.
Opvoeding: Ayaan kent van binnenuit de Koranscholen. Heeft zelfs een tijd in een lang zwart gewaad gelopen toen zij onder invloed stond van de Moslimbroederschap.
Kinderboeken: Het wordt vrijwel tussen neus en lippen opgemerkt in het boek, maar onderschat niet de invloed van kinderboeken. Het lezen van avonturenseries zoals De Vijf en De dolle tweeling opende haar ogen voor de totaal andere man-vrouw verhoudingen in het Westen en wekte in haar het verlangen naar dit westerse paradijs.
Somalië: Haar optreden in Somalië tijdens de chaos van de oorlog is indrukwekkend en tekent haar sterke karakter.
Vluchteling: Ze geeft een ontluisterend beeld van het vluchtelingenbestaan in Nederland. De ontwetendheid, het gebrek aan integratie, de ontheemding. Onthutsend is ook het clantribunaal dat plaatsvond nadat ze door haar familie is teruggevonden. Haar werk als tolk verbreedt haar inzicht in deze problematiek.
Politiek: Het laatste deel beschrijft haar politieke carrière. Het is erg gedetailleerd beschreven, er is nog te weinig tijdsafstand. Je merkt hier ook een karaktertrek van haar dat zij de geschiedenis naar zich toe schrijft waarin zij een hoofdrol speelt.
Regelmatig vroeg ik me dan af: heb ik nu zo slecht de krant gelezen dat ik deze gebeurtenissen over de kop zag? Daardoor denk ik dat je haar autobiografie kritisch op het waarheidsgehalte moet beoordelen. In een later boek geeft zij aan dat  zij dat moeilijk vindt vanwege haar opvoeding in een eercultuur.
  • Nomade (2010) 
Dit laatste boek is haar tweede autobiografische boek. Het is een vervolg op haar eerste boek Mijn Vrijheid. Na een korte thematische samenvatting gaat dit boek verder met haar vertrek  naar en leven in de USA. Opnieuw valt haar gedrevenheid op. Boeiend in dit boek is haar confrontatie met amerikaanse studentenmoslims die met haar in discussie gaan.
Uit de pers is vooral haar oproep aan het christendom naar voren gekomen. Een goed alternatief voor de islam als je dan toch wat wilt geloven. Helaas is het christendom wat zij voorstaat volledig horizontaal ingevuld. Het waarheidselement schuilt hierin dat zij christenen erop wijst hoe belangrijk het is om vriendschappelijk om te gaan met moslims. Dat is het voor haar ook geweest. En richt je niet uitsluitend op asielzoekers is het advies. Het doordrenkt raken van een andere cultuur dan de moslimse kost tijd en veel inspanning.
Dit laatste is zelfs bij Ayaan te merken, die toch radicaal afstand nam van haar moslimgeloof. Regelmatig merk je dan ook dat ze in haar meningsvorming nog last heeft van haar oude clancultuur.
  • Verzamelbundel met: De zoontjesfabriek, De maagdenkooi, Submission.
Leuke doorkijkjes in onze cultuur. 
De tekst van de film Submission is sterker dan ik dacht. Schokkend voor moslims is onder andere dat zij Allah rechtstreeks aanspreekt. Het is één felle aanklacht. In de bundel verantwoordt zij dit ook. Zij neemt de positie in van de bijbelse Job die tot God het woord richt. De houding van de koranische Job wijst zij af als fatalistisch en daardoor schadelijk.
Vroeg of laat zullen de misstanden die hier naar voren komen besproken moeten worden, hoe pijnlijk dat ook zal zijn voor de moslimgemeenschap. De film is hier te bekijken. 

1 opmerking:

Anoniem zei

Komt er nog een nieuwe blog? Over de nieuwe fitna van Wilders bijvoorbeeld... ik zeg maar wat :)