De Weberthese is nog steeds een theorie die tijdens universitaire studies naar voren komt (zie de bachelorscriptie uit 2009 van Jantien van der Spek). Is er een positief verband tussen Calvinisme en inkomen? Ja, volgens Weber. Echter: empirisch onderzoek ondersteunde maar nauwelijks de stelling.
Reeds in de beginjaren tachtig werd in Rotterdam tijdens een studentenstudiekring de these in de prullenbak gegooid. Maar zoals hierboven blijkt, de Weberthese is als een moeilijk uit te roeien wortelonkruid.
Laten we de vraagstelling breder trekken. Is er een verband tussen cultuur en welvaart? Een leuk artikel is van Siegfried Kohlhammer, Kulturelle Grundlagen wirtschaftlichen Erfolgs. Een aantal observaties uit dit artikel:
Geografische ligging en klimaat spelen geen beslissende rol. Welvarende landen vind je overal, ook in de (sub)tropen.
Kapitaalsinvesteringen in machinerie en nieuwe technologie zijn niet beslissend.
Vb: Nigeria en Hongkong, 1960-1985, kapitaalsinvestering per arbeidskracht 250%, productiviteitstoename 12% resp 328%.
Vb: Gambia en Japan, kapitaalsinvesteringen 500%, productivitetstoename 2% resp 260%.
Kapitalisme en marktwerking zijn niet beslissend. Vb: moslimlanden en afrikaanse staten kennen marktwerking, echter zonder resultaat.
Dictatoriale regeringen en gebrek aan democratie zijn niet beslissend. Vb: China, Taiwan, Singapore, Chili en Zuid-Korea zijn welvarend en niet-democratisch
Wat dan wel? Beslissend voor welvaart is een goed werkende overheid (bad governance / good governance). Vb: In moslimlanden leeft 20% vd wereldbevolking, bijdrage aan welvaart is 6%.
Maar hoe komt het dat de ene overheid betere voorwaarden schept dan de andere? Het dringt zich op dat slechte regeringen een gevolg zijn van het verschil in culturen. Culturen en cultuurkringen scheppen voorwaarden die goed of slecht uitpakken voor de welvaartstoename en de kwaliteit van overheden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten